De verschillende slaapfases
Als je slaapt, gaan je hersenen en je lichaam door verschillende slaapfases. In de ene slaapfase ben je actiever dan in de andere. Dit zijn de kenmerken van de verschillende slaapfases. Ook zijn je hersengolven lager en zitten ze verder van elkaar af als je hersenen en je lichaam in een actievere slaapfase zijn. In de ene slaapfase verlies je ook meer energie dan in de andere. Hieronder worden de kenmerken van de verschillende slaapfases genoemd.
Slaapfases
Er zijn twee slaapfases; de kernslaap en de restslaap. De kernslaap bestaat uit vijf verschillende cycli. Over de restslaap weten we vrijwel niets. In één nacht gaat je lichaam door ongeveer drie tot vijf kernslapen en drie tot vijf restslapen, afgewisseld door elkaar.
NREM-slaap
De eerste 4 cycli van de kernslaap noemen we de NREM-slaap. REM staat voor Rapid Eye Movement (snelle bewegingen van de ogen). NREM betekent niet REM-slaap. In de eerste vier cycli maak je dus geen snelle bewegingen met je ogen. Ook droom je dan niet.
Hersengolven
Hersengolven kun je zien op een EEG (elektro-encefalogram; een apparaat dat de hersenactiviteit meet). De frequentie is het aantal trillingen per seconde. Als de frequentie heel hoog is, zitten de trillingen dus heel dicht op elkaar.
Het voltage is de totale hoogte van een trilling. Als het voltage laag is, is je lichaam in rust. Is het voltage hoger, dan is je lichaam actief.
- Alfagolven: Lage frequentie, hoog voltage.
- Bètagolven: Hoge frequentie, laag voltage.
- Deltagolven: Lage frequentie, laag voltage.
De eerste cyclus
Dit is de periode tussen waken en slapen. Deze periode duurt vaak maar een paar minuten. De spieren verslappen zich en soms treden er lichte spiertrekkingen op. Dit heeft invloed op de hersengolven; het zijn alfagolven. De frequentie ligt tussen de 8 en 13 Hertz en het voltage is tussen de 50 en 75 microvolt. In deze cyclus ben je nog erg actief.
De tweede cyclus
Dit is de lichte slaap. Deze periode duurt ongeveer 20 tot 30 minuten.Je bent nu bijna volledig van de buitenwereld afgesloten. Op de EEG zou je nu bètagolven moeten zien. De frequentie varieert van 14 tot 40 Hertz. Het voltage is nu een stuk kleiner, namelijk 20 tot 30 micrvolt.
De derde cyclus
Meer ontspanning. Op de EEG zou je nu bèta- en deltagolven moeten zien. De frequentie ligt tussen de 3,5 en 14 Hertz. Het voltage varieert van 30 tot 50 microvolt.
De vierde cyclus
Dit is de diepe slaap. De spieren zijn nu volledig ontspannen. De bloeddruk is lager en de hartslag en de ademhaling zijn langzamer. De hersengolven zijn nu deltagolven. De frequentie varieert tussen de 0 en 3,5 Hertz. Het voltage is maximaal 50 microvolt.
In deze cyclus wordt het groeihormoon en het hormoon leptine aangemaakt. Als de diepe slaap verstoord wordt, kun je naar een lagere slaapfase terug worden gebracht. Dit betekent dat je minder diepe slaap hebt. Je maakt dan ook minder groeihormoon aan. Dit verslechtert de lengtegroei en de wederopbouw van lichaamscellen. Ook kan het obesistas veroorzaken. Een tekort aan het hormoon leptine zorgt voor een erge trek in koolhydraten; dit kan overgewicht tot gevolg hebben. In de diepe slaap wordt je lichaam hersteld. Als je weinig tot geen diepe slaap hebt gehad, kan je lichaam de volgende dag erg moe zijn en je kunt last hebben van geprikkeldheid, woedeaanvallen en depressies.
REM-slaap
Dit is de vijfde cyclus van de kernslaap, ook wel de droomslaap genoemd. Deze cyclus duurt ongeveer 10 tot 20 minuten. Het onderbreekt de rust drie tot vijf maal per nacht. De ademhaling wordt onregelmatiger en de spieren gaan een beetje schokken. De ogen zijn gesloten, maar bewegen snel heen en weer onder de oogleden (REM). In deze periode droom je meestal. Hierdoor herstelt je geest zich. Als je weinig tot geen REM-slaap hebt gehad, is je geest niet goed genoeg hersteld en zullen je reactiesnelheid en concentratievermogen verminderd zijn. Ook kun je last krijgen van vergeetachtigheid, omdat je kortetermijngeheugen minder goed werkt.
De hersengolven zijn klein en snel; het zijn alfa- en bètagolven door elkaar. De frequentie varieert tussen de 8 en 40 Hertz. Het voltage ligt tussen de 20 en 75 microvolt.
De restslaap
Hierover is vrijwel geen informattie.